ناتوانی دولت پاکستان در تامین امنیت دره سوات و ارائه خدمات به اردوگاه‌ها و کمپ‌های اسکان آوارگان برخلاف وعده‌های مقامات ارشد این کشور، اندیشه بازگشت به سمت طالبان را در میان این آوارگان قوی‌تر کرده است.
بیش از 50 روز است که از حمله به دره سوات در شمال غرب و در ایالت سرحد پاکستان می‌گذرد و هنوز واقعیت‌ها حاکی از آن است که امنیت در این منطقه حاکم نیست و برخی از آوارگان که از دریافت کمک‌ها ناامید شده‌اند، شک دارند که دولت "زرداری" بتواند آرامش را به آن‌ها برگرداند.
از همین رو، برخی گزارش‌ها حاکی از این است که این آوارگان فکر بازگشت به اردوگاه طالبان را در سر می‌پرورانند اما در این زمینه هنوز تصمیم قطعی نگرفته‌اند.
ناتوانی دولت پاکستان در ارائه خدمات به اردوگاه‌ها و کمپ‌های اسکان آوارگان و برخورد محتاطانه مردم ایالت‌های پنجاب و سرحد با این قشر رانده شده از دره سوات، اندیشه بازگشت به سمت طالبان را در میان آوارگان قوی‌تر کرده و مطمئن هستند که در زمان طالبان اگر چه افراط گرایی آن‌ها را خسته کرده بود اما حداقل امنیت نسبی برقرار بود.
از همین رو، تحلیلگران شش دیدگاه را درباره آینده دره سوات  که به شرح ذیل است، عنوان کرده‌اند.
دسته اول معتقدند اگرچه دولت پاکستان بارها با شدت و حدت در این مناطق وارد عمل شده اما بدون شک هیچ نیروی نظامی و ارتشی نمی‌تواند آرامش را به آن مناطق بازگرداند.
دسته دوم، دیدگاه بیشتر تحلیلگران پاکستانی است که معتقدند مجموع شرایط سیاسی، امنیتی و اقتصادی فعلی در پاکستان برآیند مثبتی نداشته و خوشبینانه‌ترین ارزیابی‌ها نشان می‌دهد حداقل در کوتاه مدت اوضاع بهبود نخواهد یافت.
سومین دسته ، بر این نظرند که ثبات در پاکستان به نفع آمریکایی‌ها نیست و آن‌ها نوعی بی‌ثباتی قابل کنترل را بهترین وضعیت برای این کشور می‌دانند.
گروه چهارم از کارشناسان مسائل پاکستان بر این عقیده‌اند که این کشور مرکز فعالیت‌های جاسوسی و مخفیانه سازمان سیا در منطقه است و برای سرویس‌های امنیتی همچون سیا، یک کشور ناآرام و پر هرج و مرج بهتر از یک کشور باثبات است.
دیدگاه پنجم دیدگاهی است که می‌گوید: نکته اساسی این وضعیت این است که در نهایت، تحرکات طالبان به سود آمریکایی‌ها تمام می‌شود چرا که با افزایش تحرکات طالبان، ارتش و دولت پاکستان برای برخورد جدی با این جریان وارد عمل خواهد شد و یا آمریکا به طور مستقیم اقدام نظامی خواهد کرد. بدین ترتیب، بعید نیست که ارتش پاکستان برای حفظ تمامیت ارضی کشور یک بار دیگر دست به کودتا بزند.
آخرین دیدگاه این است که برخی تحلیلگران معتقدند تا زمانی که سیاست دولتمردان در پاکستان همسو با سیاست‌های آمریکا در منطقه باشد، هدف آسانتر برای افراط گرایان این است که در شرایط کنونی که دولت مانع از انجام عملیات علیه نیروهای خارجی در افغانستان می‌شود، با نیروهای نظامی دولتی مقابله کنند.
آنچه در حال حاضر در جریان است، گسیل دادن نیروهای ارتش پاکستان از منطقه قبایلی شمال غرب و دره سوات به ایالت وزیرستان جنوبی است. بهانه این انتقال نیرو نیز هدف قرار دادن «بیت‌الله محسود» رهبر طالبان در وزیرستان است.
نکته مهمتر اینکه جنگ تمام عیار در دره سوات از آن جهت که زمینه را برای حمله جنگنده‌های آمریکایی فراهم کرد، به نوعی خدمتی به آمریکا بود و در حال حاضر نیز هرچند آمریکا در اعزام نیرو به پاکستان هنوز تصمیم قطعی نگرفته اما حمله این کشور به وزیرستان جنوبی در واقع چند گام به جلو محسوب می‌شود که آمریکایی‌ها مدت‌ها به دنبال آن بودند