جریان معارضان داخلی و خارجی سوریه، تفاوت‌ها و اختلافات

مردم سوریه و تمام آگاهان به مسائل این کشور به این مسئله واقفند که میان معارضه در خارج و معارضه در داخل سوریه اختلافات و تفاوت‌های گوناگون وجود دارد و برای مردم سوریه و خود معارضه این پرسش اساسی مطرح است که چرا معارضه خارج با معارضه داخلی سوریه متحد نمی‌شود و علل جدایی میان این دو در چه مسائلی است.

برای درک صحیح این مسئله و آگاه شدن از تفاوت‌‌ها و ناهنجارها میان دو جریان مخالف و معارضه سوریه، اختلاف و تعارض میان جریان "شورای ملی سوریه" به عنوان نماینده معارضه سوریه در خارج و جریان "همبستگی ملی نیروهای تغییر دموکراتیک" به عنوان نماینده معارضه سوریه در داخل این کشور، تشریح می‌شود.

بسیاری از اعضای شورای ملی سوریه اروپا نشین و حقوق بگیر آمریکا هستند

۱- جریان "شورای ملی سوریه"

این جریان که معارضه سوریه در خارج را رهبری می‌کند، در استانبول در دوم اکتبر ۲۰۱۱ بیانیه تأسیس آن صادر شد. زایش این شورا طبیعی و عادی نبوده زیرا این مجموعه پس از چند اجلاس و نشست در شهرهای آنتالیا (ترکیه) استانبول (ترکیه) آنکارا (ترکیه)، دوحه (قطر)، بروکسل (بلژیک) و سان ژرمن- پاریس (فرانسه) و تحت فشار حامیان معارضه سوریه [ترکیه، قطر، عربستان سعودی، آمریکا و کشورهای اتحادیه اروپا به ویژه فرانسه] پایه‌گذاری شد.
لیبرال‌های معارض با حمایت فرانسه و اخوانی‌ها و سلفی‌های معارض با حمایت قطر و عربستان سعودی و ترکیه هرکدام با گرفتن سهمی در رهبری جریان "شورای ملی سوریه" بطور مصلحتی متحد شدند. برخی از چهره‌های فعال در این شورا سالیان درازی اروپانشین و کارمندان موسسات آمریکا در خاورمیانه بودند.

خانم بسمه قضمانی که سابقه مبارزاتی نداشته و پیش از ۲۰ سال کارمند یکی از مؤسسات آمریکایی مروج دموکراسی در خاورمیانه بوده، یک شبه سخنگوی این شورا شد که ریاست این جریان برعهده برهان غلیون می‌باشد.

وی استاد و روشنفکر لائیک چپگرا که پیش سه دهه در دانشگاه‌های فرانسه تدریس می‌کند، اساسی‌ترین انتقاد وارده به این جریان دکتر "میثم مانع" معارض سوریه که پیش از سه دهه در زمینه سیاسی و حقوق بشری سوریه فعال است، مطرح می‌سازد و می‌گوید "این جریان توسط سازمان‌های حقوق بشری و مروجان دموکراسی آمریکایی در خاورمیانه اداره می‌شود و می‌افزاید که برخی از کادر رهبری این جریان کارمند رسمی این محافل هستند.

در جریان شورای ملی احزاب و گروه‌های معارض سوریه حضور دارند ولی سهم جریان "اخوان‌المسلمین سوریه" و جریان "اعلامیه دمشق" بیش از دیگر سازمان‌ها و احزاب موجود در داخل این شورا می‌باشد.

2- اخوان المسلمین سوریه

اخوان المسلمین با تسهیلات آنکارا، ریاض، دوحه و لندن با بشار اسد در ستیزند

اخوانی‌های سوریه که ۵ عضو از ۲۹ عضو کمیته اجرایی شورا در دست دارد پیش از ۴ دهه مخالف دولت دمشق است و همواره به عنوان معارض از سوی شاه حسین پادشاه اردن و صدام حسین دیکتاتور بغداد و شیوخ عربی خلیج فارس مورد حمایت قرار گرفتند.
اینک از تسهیلات آنکارا، ریاض، دوحه و لندن برخوردار و علیه اسد در ستیزند. اخوانی‌های سوریه سابقه مبارزه مسلحانه در دهه ۸۰ با دولت سوریه داشته و هم اکنون اعضای آموزش دیده نظامی خود با ارتش و نیروی امنیتی سوریه درگیر هستند.

3- جریان اعلامیه دمشق

جریان اعلامیه دمشق، خطر مشی لیبرال طرفدار آمریکا دارد

اما جریان "اعلامیه دمشق" که در نیمه دوم سال ۲۰۰۰ و در پی شروع اصلاحات در سوریه توسط بشار اسد تأسیس شد، خط مشی لیبرالی طرفدار آمریکا دارد و نسبت به قضایای خاورمیانه صدادار سیاست عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی می‌باشد.


تفاوت های ماهوی معارضه خارجی و معارضه داخلی در سوریه

تفاوت‌های آشکار میان جریان شورای ملی سوریه (معارضه خارجی) و جریان "همبستگی ملی (معارضه داخلی) در محورهای ذیل است:

۱- رهبران دو جریان در قبال قضایایی مانند آزادی، کرامت، دموکراسی، دولت‌ مدنی، کثرت‌گرایی سیاسی، عدالت و دولت قانون و شهروندی؛ مواضع متفاوتی در گفتمان، مکانیزم‌ها و شیوه عملی کردن آن دارد.

۲- رهبران دو جریان در قبال مسائل راهبردی و سرنوشت‌ساز سوریه و خاورمیانه مانند قضیه فلسطین و حقوق عادلانه ملت آن، روند صلح در خاورمیانه، جایگاه منطقه‌ای سوریه، مقاومت و ممانعت، آزادی سرزمین‌های اشغالی عرب در فلسطین، جنوب لبنان و جولان و به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی دیدگاه‌های متفاوتی دارند جریان معارضه خارجی که از سوی غرب و اعراب جبهه اعتدال و سازش حمایت می‌شود، دیدگاه همسان با سیاست آمریکا و اعراب سازشکار در قبال موضوعات خاورمیانه به ویژه فلسطین دارد.
از جمله رهبران جریان "شورای ملی" الغامدی است که تابعیت سوریه، آمریکا دارد و در سال ۲۰۰۷ به فلسطین اشغالی رفت و در لیست کنست اسرائیل (پارلمان) درباره مناسبات آینده سوریه و اسرائیل صحبت کرد.

۳- رهبران جریان "همبستگی ملی" راه مبارزه سیاسی خود روشن و از شیوه کار جریان شورای ملی سوریه جدا کرده است. جریان همبستگی ملی به اصول زیر باور دارد:

- معضل و مشکل سوریه توسط سوریه‌ای‌ها و با راهکار سوری قابل حل است.

- با هرگونه مداخله خارجی چه سیاسی و چه نظامی در امور داخلی کشورشان مخالفند.

- با خشونت و شیوه مبارزه مسلحانه مخالفند و با دیدگاه امنیتی دولت بشار اسد نیز مخالفند.

- معتقدند که مبارزه سیاسی مسالمت‌آمیز راه مناسبی برای برقراری دولت مدنی دموکراتیک در سوریه است.

بهمین خاطر برخی از احزاب و گروه‌های عضو این جریان، تشکل خود را رها و سازمان جدیدی با گرایشات ملی تأسیس کردند.

جریان اعلامیه دمشق که تا سال ۲۰۱۱ در حال احتضار بوده اینک با حمایت و تزریق مالی عرب و غربی احیا شد و در رهبری شورای ملی سوریه نقش مهمی ایفا می‌کند.

۴- جریان "همبستگی ملی نیروهای تغییر دموکراتیک در سوریه" که تا حدود زیادی رهبری معارضه در داخل سوریه هدایت می‌کند در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۱ در دمشق رسما اعلام موجودیت کرد و در هشتم اکتبر ۲۰۱۱ اعضای (۲۷ عضو) دفتر اجرایی خود معرفی کرد.
این جریان که در مبارزه خود روی سه اصل [نه با خشونت، نه با مداخله نظامی و نه با طایفه‌گری] تاکید دارد از ۱۵ گروه و سازمان کردی، چپ‌گرا، ملی‌ و قومی عربی سازمان یافته است. هسته مرکزی این جبهه ائتلافی، گروه "تجمع ملی دموکراتیک در سوریه" به رهبری حسن عبدالعظیم تشکیل می‌شود.
تجمع ملی در ۱۹۷۹ پایه‌گذاری و در برگیرنده ۵ گروه و سازمان ملی عربی و ناصرینه است از لحاظ ایدئولوژیک در جبهه چپ ترقیخواه عربی حضور دارد.
این گروه از دهه ۷۰ به عنوان معارضه دولت حافظ و بشار اسد بوده است در ۱۶ اکتبر ۲۰۰۵ به جریان "اعلامیه دمشق" پیوست ولی بخاطر مواضع سیاسی مربوط به جایگاه ملی سوریه و قضایای خاورمیانه از گروه اعلامیه دمشق جدا شد و به دنبال سیاست و مواضع ملی عربی و رافع قضایای فلسطین و مقاومت بوده است.

۵- فرانسه و ترکیه که در سازماندهی و تشکل جریان "شورای ملی سوریه" نقش کلیدی ایفا کرده، عامل مهمی در عدم اتحاد معارضه داخل و خارج بودند زیرا سیاست پاریس و آنکارا با دیدگاه جریان معارضه داخلی و شیوه مبارزاتی آن در تعارض است.

۶- جریان شورای ملی سوریه از بدو تأسیس آن خواهان مداخله خارجی برای سرنگونی بشار اسد و از نظامی کردن مبارزه با نظام سیاسی سوریه طرفداری کردند ولی از دیدگاه جریان همبستگی ملی مداخله خارجی در بحران سوریه با هر شیوه و راهکاری و نیز نظامی کردن شیوه مبارزاتی معارضه، باعث طولانی شدن دولت اسد خواهد شد.

۷- جریان شورای ملی سوریه از همان آغاز خواستار سرنگونی بشار اسد شد و هیچ فرصتی به اصلاحات او نداده است، در حالیکه جریان "همبستگی ملی" طرفدار گفتگو‌های جدی و فراگیر است.

۸- به نظر بسیاری از آگاهان به مسائل سوریه، تحرک و مبارزه جریان شورای ملی سوریه بدون چتر حمایت غرب و ترکیه و اعراب خلیج فارس، بی‌اثر است و جریان شورای ملی در مبارزات خود علیه دولت بشار اسد بدون آتش تهیه و فشارهای گوناگون حامیانش، حرکت نمی‌کند.

۹- رهبران و فعالان جریان "همبستگی ملی" اغلب از میان زندانیان سیاسی و معارضان واقعی دولت سوریه بوده ولی رهبران جریان "شورای ملی سوریه" اغلب خارج نشین بوده و مزه و مرارت زندان و تعقیب امنیتی هیچوقت نچشیدند، لذا رهبران جریان همبستگی ملی نسبت به منافع کشورشان و آینده و سرنوشت آن بیشتر احساس مسئولیت می‌کنند و نمی‌خواهند کشورشان تحت استعمار جدید آمریکا و ناتو باشد.

۱۰- "جریان همبستگی ملی" هواداران و جایگاه مردمی سنتی دارد ولی جریان شورای ملی علی‌رغم حمایت‌های تبلیغاتی غرب‌ و برخی از کشورهای منطقه از جایگاه و پایگاه مردمی واقعی برخوردار نیست.

تبعات تعلیق سوریه از اتحادیه عرب

شهروندان سوریه معتقدند اتحادیه عرب در 6 دهه یک وجب از خاک فلسطین را آزاد نکرده بلکه همیشه زمینه ساز اشغال عراق ، لیبی و هم اکنون نیز اشغال سوریه توسط ناتو شده است که توطئه غربی است.

 

مردم سوریه به محض صدور تعلیق عضویت کشورشان در اتحادیه عرب در شهرها به نشانه اعتراض به تظاهرات پرداخته و خشم خود را نسبت به مصوبات نشان دادند و اعلام کردند که همراه سوریه و نظام سیاسی کشورشان می‌باشند.

اتحادیه عرب زمینه ساز حمله ناتو به لیبی و اشغال عراق

مردم عادی دمشق در این راهپیمایی می‌پرسیدند که تصمیم اتحادیه عرب چه ارزشی دارد زیرا این اتحادیه در طی ۶ دهه یک وجب از خاک فلسطین را ازاد نکرده و یک وجب از سرزمین‌های اشغالی اعراب را آزاد نکرده است. بلکه همیشه زمینه‌ساز و بسترساز اشغال عراق، لیبی و هم‌اکنون هم اشغال سوریه توسط ناتو می‌باشند.

آثار القائات کاخ سفید در اتحادیه عرب به چشم می خورد 

به نظر تحلیلگران سوری، مصوبه اتحادیه عرب نشان داد که آن‌ها ابزار کار ناتو و اهداف آن در منطقه هستند. در کنکاش بند بند تصمیمات عرب که در حقیقت تصمیمات شورای همکاری عرب بوده، آثار و نشانه‌هایی از تصمیمات و القائات کاخ سفید و مقامات این اتحادیه به چشم می‌خورد.
قبل از صدور این مصوبه، آمریکا به اتحادیه عرب گوشزد کرد که اعراب باید اقدام به اعمال تحریم‌های سیاسی و اقتصادی کنند و یکی از بندهای این تعلیق همین مسئله بوده تشویق کشورهای عربی به اعمال تحریم‌های غرب علیه سوریه.

فراخوانی سفرای عرب از دمشق با وجود حضور سفرای غرب در سوریه

این اتحادیه به دنبال به رسمیت شناختن شورای ملی سوریه به عنوان نماینده تام‌‌الاختیار تمام معارضان سوریه می‌باشد. چیزی که هنوز غرب به آن اقدام نکرده و شورای ملی سوریه که یک اقلیت معارض است را به رسمیت نشناخته است.
اتحادیه عرب برای فراخوانی سفیران خود از دمشق تشویق کرده در حالی که سفیران کشورهای غربی در سوریه فعالیت دارند.
اتحادیه عرب از معارضانی که غرب و اعراب آن را ساخته‌اند می‌خواهد که طی ۳ روز برنامه خود را برای دوران گذار سوریه مشخص کنند در صورتی که اتحادیه عرب مشخص نمی‌کند کدام معارضان؟ چرا که اگر این معارضان، شورای ملی سوریه باشند فقط خود غرب این‌ها را به رسمیت می شناسد و از آن‌ها استقبال کرده است.

ملت سوریه شورای انتقالی سوریه را نمی شناسد

مردم سوریه اصلاً شورای ملی سوریه را نمی‌شناسند چه رسد که این‌ها را به رسمیت بشناسند. غرب هنوز درباره حمایت انسان دوستانه از شهروندان سوری اظهارنظر نکرده و اعلام موضع نکرد. درحالی که اتحادیه عرب به رهبری شورای همکاری خلیج فارس با تصمیمات اخیر قصد دارد زمینه‌ها و بسترها را برای حمله ناتو به سوریه حمله کند و به بهانه حمایت انسان‌دوستانه از شهروندان سوری، زمینه‌چینی کند برای حمله نظامی به سوریه.
اقدام غیرقانونی و مخالف اساسنامه اتحادیه عرب در حقیقت یک خطر بزرگ برای جهان عرب و خود تشکیلات اتحادیه عرب است چرا که این اقدام اعراب را از هم گسیخته و جدا می‌کند چیزی که اسرائیل همیشه به دنبال آن بوده است.
اما مسئله ای که مهم است عواقب و هزینه‌های حمله به سوریه است. برای همه و حتی طراحان این توطئه غیرقابل پیش‌بینی هست.

آینده سوریه

مصوبه اتحادیه عرب ۸ بند بوده، بند دوم بسیار خطرناک بوده که همان فراهم کردن حمایت امنیتی برای شهروندان سوری است. این موضوع اصلاً خبر میثاق و وظایف اتحادیه عرب نیست که دخالت آشکار در امور یک کشور عضو انجام دهد.
این در حقیقت یک نوع القاء آمریکایی و غربی است که به این بهانه غرب بتواند توطئه خود در سوریه را عملی کند.

بند چهارم هم بسیار خطرناک است که تشویق کشورهای عربی برای پیوستن به مجازات سیاسی و اقتصادی جهان غرب علیه سوریه است.

بند ششم می‌خواهد معارضان را به رسمیت بشناسد و آن را به عنوان جانشین نظام جدید سوریه معرفی کند. در صورتی که اتحادیه عرب هنوز هویت این معارضان عرب را مشخص نکرده که کدام معارضان، معارضان داخلی یا خارجی است. چرا که خیلی از معارضان سوریه با شورای ملی سوریه مخالفت می‌کنند.

ترکیه در اتحادیه عرب بدنبال چیست؟

ترکیه که در خیزش های اخیر سعی داشته انقلابیون را به نظام‌های لائیک دعوت کند، این بار با حضوری فعال تر از اعضا در اتحادیه عرب سعی دارد ساختاری جدید برای سیطره آمریکا با مدیریت ترکی ایجاد کند و از اعراب نیز بعنوان وسیله استفاده می کند.

 

 

 

وزیران امور خارجه کشورهای عربی روز چهارشنبه در "رباط" پایتخت مراکش با یکدیگر دیدار خواهند کرد تا به بررسی اوضاع سوریه بپردازند و از نکات قابل توجه حضور وزیر امورخارجه ترکیه در این نشست است.

سؤالی که این روزها بسیاری از ذهن ها را بخود مشغول کرده اینکه ترکیه در اتحادیه عرب و بویژه منطقه بدنبال چیست، از اتحادیه عرب چه می خواهد و چرا کشورهای عربی منطقه بویژه اعضای شورای همکاری چشم های خود را به روی اهداف ترکیه بسته اند.

برای پاسخ به این سؤال لازم است تحولات منطقه را مرور کنیم که در سوریه چه می گذرد و چرا ترکیه با ناکامی در طرح جسرالشغور این بار با حضور پررنگ در اتحادیه عرب قصد بازیگری دارد.

نمی توان انکار کرد که بعد از تحولات اخیر در شمال آفریقا و منطقه خاورمیانه ، موجی از بیداری اسلامی و انسانی آغاز شده که می توان ریشه های آن را در انقلاب اسلامی ایران جستجو کرد.

برای بسیاری از صاحب‌نظران مسائل منطقه روشن است که امروزه گفتمان انقلاب اسلامی در منطقه مقابل گفتمان آمریکایی مطرح است و از آنجایی که ایران بعنوان یک قدرت بزرگ اعم از ایدئولوژیکی، اقتصادی و نظامی در منطقه مطرح است، قصد دارند که نقش ایران را در معادلات منطقه کمرنگ کنند و سبب ایجاد شکاف میان ایران و کشورهای عربی شوند.

این مسئله سبب شده که دشمنان محور مقاومت بعد از ناکامی در جنگ 33 روزه لبنان، 22 روزه غزه، حوادث سال 88 در ایران، ضمن هماهنگی با یکدیگر و با مدیریت آمریکا و همپیمانان آن تلاش کنند که ترکیه را به عنوان جایگزینی برای جمهوری اسلامی ایران مطرح کنند.

ترکیه با اقدامات سوری سعی دارد خود را بعنوان رهبر مبارزه با صهیونیست مطرح کند

در سال های اخیر شاهد بوده‌ایم که "رجب طیب اردوغان" نخست وزیر ترکیه با حمایت غرب تلاش کرده که اعتماد ملت های عربی را کسب کند و از طریق فعالیت های غیر واقعی تحت عنوان مقابله با استکبار خود را به عنوان رهبر مبارزه با صهیونیست مطرح سازد.

اردوغان در این راستا با اظهار دشمنی با رژیم صهیونیستی و استفاده از برخی فعالیت های فریب کارانه تلاش کرده تا افکار عمومی جهان را به این سو متمایل سازد که این جمهوری اسلامی ایران نیست که در مقابل نیروهای استکباری و در راس آن آمریکا و اسرائیل قرار دارد بلکه ترکیه است که این نقش را بر عهده گرفته و در مقابل استعمار و استکبار غربی ایستاده است.

تلاش اردوغان ایجاد ساختار جدیدی در منطقه به رهبری ترکیه و با سیطره آمریکاست

اردوغان در سال های اخیر کوشیده تا نشان دهد محمود احمدی نژاد شخصیت محبوبی در جهان اسلام نیست و اگر بخواهیم واقع گرایانه به مسئله بنگریم تاحدودی توانست در این زمینه موفق شود و اعتماد ملت های عربی و اسلامی را کسب کند هرچند ملت های منطقه در هز زمانی سیاست های رئیس جمهور کشورمان در قبال استکبار جهانی را ستوده اند.

هدف از این کار هماهنگ زمینه سازی جهت ایجاد ساختار جدیدی در منطقه به رهبری ترکیه ولی با سیطره آمریکا بود و توانستند به اسم اسلام تا حدودی اهداف خود را محقق سازند، همین مسئله سبب شد تا اخوان المسلمین سوریه و معارضان این کشور به ترکیه روی آورند و این کشور را به عنوان پایگاه اصلی مقاومت در منطقه محسوب کنند.

نتیجه این امر آن شد که اکنون شاهد تشکیل یک شورای انتقالی سوریه متشکل از نیروهای تکفیری و سکولار به رهبری یک شخص کاملاً سکولار بنام برهان الدین غلیون باشیم، همه این اقدامات صرفاً در راستای هدف قراردادن ثبات و امنیت سوریه و تغییر نظام این کشور بود چرا که در غیر اینصورت اهداف آنان محقق نمی شد.

در حال حاضر نیز ترکیه با بازیگری در مسئله سوریه قصد دارد ضمن اینکه کشورهای عربی را به سمت حکومت هایی لائیک بکشاند، بلکه تمدن عربی را نیز هدف قرار داده و از هر وسیله ای برای رسیدن به اهداف خود استفاده می کند و در این راستا اتحادیه عرب ابزاری در دست این کشور بیش نیست.

در حالی که دمشق با شروط کمیته وزارتی اتحادیه عرب برای حل بحران سوریه موافقت کرده بود، اتحادیه عرب عصر روز گذشته در اقدامی خصمانه علیه سوریه که تحلیلگران آن را در راستای خواسته آمریکا ارزیابی کردند، عضویت سوریه در اتحادیه عرب را به بهانه آنچه خشونت علیه اعتراضات در سوریه می‌خوانند به تعلیق در آوردند تا دمشق را تحت فشاری مضاعف قرار بدهند.

نماینده سوریه در اتحادیه عرب پس از اقدام خصمانه این اتحادیه در اجرای خواست آمریکا و تعلیق عضویت سوریه، تاکید کرد که جریان مقاومت کنار سوریه است و دمشق به وقتش با همه مزدوران تسویه‌حساب می‌کند.

ترکیه در طرح قبلی خود سعی داشت جسرالشغور در سوریه را بعنوان پایگاهی برای معارضان قرار دهد که با هوشیاری دولت سوریه نتوانست این بار نیز با فریب کشورهای عربی قصد دارد تا حضور خود را در حوادث سوریه پررنگ کند. واقعیتی که این روزها نمی توان انکار کرد یکرنگی مردم سوریه در مخالفت با طرح های اتحادیه عرب و ترکیه است که سعی دارند به هرنحو ممکن خود را دایه مهربان تر از مادر برای سوری ها نشان دهند.